Choiseul-Gouffier (1752–1817) Ο Φιλέλλην αρχαιοκάπηλος

Δεν είναι o Thomas Bruce, 7th Earl of Elgin, (γνωστός και ως Λόρδος Έλγιν) ο μόνος ξένος πρέσβης στην Κωνσταντινούπολη που επιδόθηκε σε πλιάτσικο αρχαιοτήτων από την Ακρόπολη το 1801, και γενικότερα από το Οθωμανικό κράτος. Πριν από αυτόν είχε προηγηθεί ο Marie-Gabriel-Florent-Auguste de Choiseul-Gouffier, πρέσβης της Γαλλίας κατά το διάστημα 1784 - 1791.

Ο Choiseul-Gouffier, Φιλέλληνας και μάρτυρας των γεγονότων των Ορλωφικών του 1770 είχε περιγράψει την Ελλάδα εκείνης της περιόδου με ρομαντισμό και συμπάθεια προς τους ιθαγενείς Έλληνες - σε άντιθεση με άλλους ξένους αρχαιολάτρες, κυρίως Γερμανούς που τους περιέγραφαν με μελανά χρώματα, όπως ο Jakob Philipp Fallmerayer ή ο Heinrich August Ottokar Reichard.

Συνέγραψε βιβλίο ταξιδωτικών εντυπώσεων από την Ελλάδα και την Μικρά Ασία, το Voyage pittoresque de la Grèce, πηγή πολίτιμων πληροφοριών για την εποχή. Όταν το 1784 διορίστηκε ως πρέσβης του Γαλλικού θρόνου στην Κωνσταντινούπολη, δίαφοροι καλοθελητές  έσπευσαν να ψιθυρήσουν στον Σουλτάνο τον φιλελληνισμό του Choiseul-Gouffier προκειμένου να βλάψουν και τις Γαλλοτουρκικές σχέσεις. Επισήμαναν ότι στα κείμενά του ο συγγραφέας μιλούσε για την χειραφέτηση των Ελλήνων από τον ζυγό των βάρβαρων Τούρκων. 

Ο συγγραφέας τότε έσπευσε να τυπώσει ενα νέο αντίτυπο του βιβλίου του στο τυπογραφείο της πρεσβείας, αφαιρώντας τα επίμαχα σημεία και παρουσιάζοντας την νεα εκδοση ως την αυθεντική. Ο σουλτάνος, που έτσι κι αλλιώς δεν διάβαζε βιβλία, τον πίστεψε και έτσι αποφεύχθηκε το διπλωματικό επεισόδιο. Μάλιστα πέτυχε να του δοθεί φιρμάνι με το οποίο κατόρθωσε να αποσπάσει αρχαιότητες όπως μια μετόπη του Παρθενώνα και άλλες. 

H Ακρόπολις και το τείχος του Haci Ali Haseki που περιλάμβανε το Ηρώδειο και την Πύλη του Αδριανού

Η Γαλλική Επανάσταση ειχε ως αποτελεσμα την ανακλισή του στην Γαλλία το 1971 από το επαναστατικό καθεστώς. Αρνηθηκε να επιστρέψει και όταν απεστάλη ειδικό απόσπασμα να τον συλλάβει, διέφυγε στην Ρωσία, στην αυλή της Αικατερίνης Β' και του διαδόχου της Παύλου Α', μέχρι την αμνηστία του 1802 οπότε και επέστρεψε στο Παρίσι.

Εκεί εκέδωσε το 1809 τον δεύτερο τόμο του Voyage pittoresque de la Grèce. Η συλλογή των κλοπιμαίων αρχαιότήτων κατέληξε στο Μουσείο του Λούβρου, και μετακυ αυτών και η μετώπη από τον Παρθεννα. Αρχισε να κτίζει στην ιδιοκτησία του στο Champs-Élysées αντίγραφο του ναού τού Ηφαίστου στο Θησείο. Μετά τον θάνατό του, το 1817, η ιδιοκτησία περιήλθε στα χέρια βιομηχάνων οι οποίοι, άξεστοι όντες το κατεδάφησαν. Είναι προφανές πως η Γαλλική Επανάσταση, όπως και όλες οι αντιστοιχες μεταγενέστερες ήταν το απαραίτητο μεταβατικό στάδιο ώστε να περάσει κρατική και ιδιωτική περιουσία στα χέρια των Τραπεζιτών - Βιομηχάνων που τις υποστήριξαν και τις χρηματοδοτούσαν υπογείως. 

H καταστροφή της Κορώνης κατά τα Ορλωφικά του 1770